انواع مکانیزم های بازی های رومیزی و بازی های فکری برای کودکان

بازی کردن قطعا یکی از کارهای لذت‌بخش و جذاب، چه برای کودکان و چه برای افراد بزرگتر شده. دنیای بازی‌ها پر از جذابیت، هیجان، تجربه‌های جدید، شادی و آموزش به همراه سرگرمیست. قطعا میتونیم بازی کردن رو به ‌عنوان یه مهارت هم نگاه کنیم. بازی‌ها به انواع بسیار متنوعی تقسیم میشن. بازی‌های فکری و بردگیم‌ها یکی از انواع بسیار پرطرفدار بازی‌ها هستن. بردگیم‌ها که به‌تازگی از محبوبیت بیشتری میان علاقه ‌مندان به بازی برخوردار شده‌‌اند، طیف بسیار وسیعی از سلیقه‌ها را پوشش میدن. به‌خاطر جذابیت این موضوع، قراره نگاهی به مقوله‌ی مکانیزم بردگیم و بازی‌های رومیزی داشته باشیم.

مکانیزم بازی بردگیم چیست؟

مشخصا با افزایش دسترسی به ابزار ها و باز شدن ذهن های افراد، روش های مختلفی برای بازی کردن به وجود اومدن. این روش ها که برگرفته از استراتژی های خاصی هستن، مکانیزم یا مکانیسم بردگیم نام دارن که خب آموزش اونا برای بچه ها و کودکان از اهمیت ویژه ای برخورداره.

برای بازی کردن هر بوردگیم، روش ها، استراتژی ها و دستورالعمل های مختلفی وجود داره. در واقع شما نمیتونید افراد رو محدود کنید که حتما از یک راه از پیش تعریف شده و کلیشه ای به مقصد برسند. این استراتژی ها یا همان مکانیزم های بازی های فکری و رومیزی، به تعداد افراد روی زمین متنوع است. به همین دلیل هر بازی رومیزی حداقل از 2 مکانیزم پیروی میکنه تا سادگی به سراغ بازی نیاید.

اکنون برای اینکه با مفهوم مکانیزم بردگیم بیشتر آشنا شیم، چند تا از مهم‌ترین‌ مکانیزم های بازی فکری رو در ادامه توضیح می‌دیم و یک مثال هم از هر کدوم به ‌شما معرفی می‌کنیم:

1-مکانیزم Card Drafting

در بازی‌هایی که مکانیزم اصلی اونا کشیدن کارت هست، بازی به این صورت انجام می‌شه که هر بازیکنی با رعایت نوبت خودش، یک سری کارت انتخاب می‌کنه. این انتخاب می‌تونه یا از بین کارت‌های جلوی هر بازیکن باشه یا از بین کارت‌هایی که تو دست بازیکن‌های دیگه‌ست.

معمولا برداشتن این کارت‌ها باعث می‌شه بازیکن یه امتیاز خاصی بگیره یا یه ویژگی‌هایی بهش اضافه بشه. البته کارت‌ها می‌تونن استراتژی‌هایی رو که تو دورهای بعدی بازی به کار می‌آن مشخص کنن. مثلاً بازی گیزموس (Gizmos)  یکی از بازی‌هاییه که این مکانیزم توش استفاده شده. البته تو طراحی این بازی از مکانیزم‌های دیگه‌ای هم بهره گرفته شده است.

2-مکانیزم بردگیم Player Elimination

این مکانیسم بردگیم واسه حذف بازیکنا طراحی شده. این استراتژی معمولاً تو بازی‌هایی که تعداد بازیکن‌هاش بیشتر از دو نفرن دیده می‌شه. تو روند بازی، با حذف تک‌به‌تک بازیکن‌ها، برنده‌ی نهایی مشخص می‌شه. درواقع کسانی که از بازی حذف شده بازنده تلقی می‌شن و فرد یا تیمی که باقی می‌مونه، برنده‌ی بازیه. واسه نمونه یکی از مکانیزم‌های بردگیم آخرین ایستگاه (The Last Station) حذف بازیکنه که اتفاقاً باعث هیجان خیلی زیاد این بازی شده.

3-مکانیزم بوردگیم voting

این مکانیزم به این معناست که اون‌که اتفاقات بعدی بازی مشخص باشن بازیکنا باید تو مواردی رای بدن. مثلاً یکی از مکانیزم‌های اصلی بردگیم مافیایی اولون (Avalon) مکانیزم رای دادنه.

4-مکانیزم بردگیم Memory

این  مکانیسم بازی فکری، همون‌طور که از اسمش حدس می‌زنید، برپایه‌ی به‌خاطرسپاری و یادآوری طراحی شده. واسه موفقیت تو یک بازی با این مکانیزم، بازیکنا باید بتونن اتفاقاتی که توی بازی می‌افته رو تو ذهنشون نگه دارن. این به‌خاطر سپردن باعث می‌شه احتمال موفقیت یه بازیکن رو بالا می‌بره. حالا اگه یه نفر تو طول بازی یه موضوعی رو یادش رفته باشه ممکنه همین باعث بشه اون فرد ببازه.

یکی از مکانیزم‌های بردگیم جذاب اعماق (Abyss)  مکانیزم حافظه‌ست. پس اگه حافظه‌تون خوب کار می‌کنه و دنبال چالش خوبی تو این زمینه هستید می‌تونید این بازی رو تجربه کنین.

5-مکانیزم Hand Management در بازی فکری

تو بازی‌هایی که از مهارت مدیریت دست استفاده می‌شه، بازیکن باید تلاش کنه با بهره‌گیری از بهترین سبک بازی، بیشترین میزان امتیاز رو به دست بیاره. تو این بازی‌ها، بازی کردن با یه ترتیب و نظم خاصی انجام می‌شه. اگه بازیکن بتونه این ترتیب و نظم رو درک کنه و از استفاده کنه، توی بازی برنده‌ست. بازی فکری هنرمدرن یا (Modern Art)  یکی از بازی‌های خیلی باحالیه که توش از این مکانیزم استفاده شده.

6-مکانیزم بردگیم Simultaneous Action Selection

این مکانیزم به معنی انتخاب عمل هم‌زمانه. به این صورت که همه بازیکنای بازی، به‌شکل پنهانی و هم‌زمان همه‌ی کارهایی رو که باید انجام بدن انتخاب می‌کنن و همه‌ی این اکشن‌ها تو یه زمان مشخص از بازی واسه بقیه آشکار می‌شه. آشکار شدن این اکت‌ها تو سرنوشت بازی تاثیر می‌ذاره. واسه نمونه تو بازی جالب و فکری گانگستر یا بردگیم (Gangster’s Dilemma) از همین استراتژی استفاده شده.

7-مکانیزم بازی فکری Auction/Bidding

بعضی از بازی‌ها جوری طراحی شدن که بازیکنا باید واسه خرید یه موقعیت یا حتی یک جنس و دارایی خاصی با هم رقابت کنن. به این روش مکانیزم بردگیم، مزایده گفته می‌شه. مزایده هم که می‌دونید چیه؟ البته در کنار مزایده از حراج هم تو این بازی‌ها استفاده می‌شه. یعنی وقتی دارین این بازی‌ها رو انجام می‌دین باید مثل یک سرمایه‌گذار و تاجر حرفه‌ای و بی‌نقص عمل کنین و بهترین چیزها رو با مناسب‌ترین قیمت بخرین.

با کمک این روش افراد تو این بازی‌ها تلاش می‌کنن دارایی خودشون رو زیاد کنن. واسه نمونه طراحی بازی رومیزی مدیچی (Medici)  از همین روش استفاده کرده تا بتونین شرایط کاملاً مشابه یک آدم ثروتمند یا ورشکسته رو تجربه کنین.

8-مکانیزم Push Your Luck

تو بازی‌هایی که از این مکانیزم توشون استفاده شده، بازیکنا باید از حواسشون باشه کی شانس بهشون رو می‌کنه. به این صورت که یک کار رو به صورت پیوسته (با پذیرفتن خطرات و ریسک‌هایش) انجام می‌دین تا به یه مزیت و امتیاز خیلی بزرگ و قابل‌توجهی نسبت به بقیه بازیکنا دست پیدا کنین. بازی رومیزی فرار از جهنم (Auf Teufel komm raus)  که اتفاقاً طرفدارای زیادی هم داره از این مکانیزم بهره برده است.

9-مکانیزم Set Collectionبازی فکری ها

این روش خیلی ساده‌ست. فقط کافی است افراد بتونن یه دسته از کارت‌های یکسان رو تو طول بازی جمع‌آوری کنن. می‌شه گفت شما باید تو این بازی‌ها یک کلکسیونر حرفه‌ای باشین. جمع کردن امتیاز تو طول بازی تو به این بستگی داره که شما چقدر تو جمع کردن کارت‌هاتون سریع‌تر عمل کنین و اون‌ها رو کامل کنین. یه نمونه بازی واسه این استراتژی بازی رومیزی سن خوآن (San Juan)  می‌تونه باشه.

10-مکانیزم Dice Rolling

مکانیزم بردگیم Dice Rolling به معنای تاس انداختنه. خیلی از بازی‌ها تو روش‌های خودشون از تاس استفاده می‌کنن. تاس وسیله‌ایه که بسته به شانس و تصادف می‌تونه قدم‌های بعدی بازی رو مشخص کنه. این قدم‌ها گاهی به‌نفع و گاهی هم حسابی به‌ضرر بازی‌کن تموم می‌شن. یکی از بازی‌هایی که از مکانیزم Dice Rolling توش استفاده شده و اتفاقاً همه‌مون هم بازیش کردیم، بازی ساده اما هیجان انگیزه منچه. یکی از مکانیزم‌های بازی جذاب بردگیم استانبول (Istanbul) هم استفاده از همین روشه.

11-مکانیسم بردگیم Worker Placement

اگه بتونید یک کارفرمای خوب باشین، کارگرها و کارکنانتون رو به بهترین شکل استفاده کنین، این مکانیزم خوراک شماست. افراد می‌تونن تو بازی‌هایی که از این مکانیزم استفاده می‌کنن، کارگرهای خودشون رو تو قسمت‌های مشخص شده از صفحه بازی بذارن تا کاری رو واسه‌شون انجام بدن. واسه نمونه بردگیم ایمهوتپ (Imhotep)  از این سبک استفاده کرده و یه بازی استراتژیک جالبه.

12-مکانیزم Take That در بازی های فکری

با کمک این مکانیزم بردگیم می‌تونین از حمله‌های مستقیم به سمت بازیکن دیگر استفاده کنین. البته این حمله‌ها فیزیکی نیست و قرار نیست به سمت همدیگه مشت و لگد پرتاب کنین. حمله‌ها تو زمین بازی انجام می‌شه و شما باید جون و قدرت حریفتون رو کم کنین تا خودتون برنده بشید. یکی از بازی‌هایی که از این حمله‌ها توش استفاده می‌شه بازی نجات: فرار از آتلانتیس (Survive: Escape From Atlantis) جذاب و پرطرفداره.

13-مکانیزم بردگیم Tile Placement

این مکانیزم که به اون کاشی‌کاری هم گفته می‌شه به بازیکنا کمک می‌کنه بتونن تو قسمت‌های مختلف از صفحه بازی کاشی‌هایی بذارن. گذاشتن این کاشی‌ها باعث می‌شه بازیکنا امتیازهای مختلفی به‌دست بیارن. این کاشی‌ها می‌تونن به عنوان یه محل واسه ساخت‌وساز یا یه منبع واسه چیزهای دیگر استفاده بشن. از بازی‌هایی که از این مکانیزم بهره توشون استفاده شده می‌شه به بردگیم شگفتی‌های شرقی (Century: Eastern Wonders) اشاره کرد.

14-مکانیزم Pattern Building

اگه بلدید الگوهای درست بسازید و الگوهای موجود توی بازی رو دنبال کنین، می‌شه شما رو یک حرفه‌ای تو این بازی‌ها دونست. تو بازی‌هایی که از این مکانیزم استفاده می‌شه، بازیکنان با پیدا کردن الگوهای خاصی تو موارد مختلف بازی، مثل کارت‌ها، امتیاز زیادی به‌دست میارن. هم‌چنین این الگوها می‌تونن به بازیکن موقعیت یا قابلیتی جدید رو اضافه کنن. واسه این مکانیزم می‌تونیم بازی بردگیم تش کالار (Tash Kalar)رو مثال بزنیم.

15-مکانیزم Trading بازی فکری

تو این شیوه همه بازیکنا به شکل پیوسته‌ای کالاها و دارایی‌های خودشون رو با همدیگه مبادله می‌کنن. این مبادله می‌تونه بر پایه‌ی پول‌های رایج بازی انجام بشه یا به‌نوعی تعویض دارایی‌های بازیکنا با هم‌دیگه باشه. یکی از بازی‌های معروف که از این مکانیزم استفاده کرده، بازی فکری مونوپولی (Monopoly) با کلی طرفدار پروپاقرص و دو آتیشه‌ست.

16-مکانیزم بردگیم Role-Playing

این استراتژی به معنای نقش‌آفرینی بازیکنان تو بازیه. به‌این‌صورت که بازیکن بتونه شخصیتی که تو بازی وجود دارد رو به خوبی بازی و کنترل کنه. این کنترل تو راستای افزایش قدرت و منابع شخصیت بازی انجام می‌شه. تو بازی رومیزی کاپیتان سونار (Captain Sonar) یکی از مکانیزم‌های اصلی و مهم، نقش‌آفرینیه.

17-مکانیزم Bluffing

واضحه که تو این نوع از بازی‌ها باید چه قدرتی داشته باشین! باید تلاش کنین با بلوف زدن و تحریف واقعیت، بقیه‌ی بازیکنا رو گول بزنید تا تو بازی پیشرفت داشته باشین.

در بازی داروغه ناتینگهام (Sheriff of Nottingham) از این مکانیزم و هم‌چنین از مکانیزم شرط‌‌بندی (Betting) استفاده شده.

18-مکانیزم Storytelling در بازی رومیزی

از مکانیزم داستان‌سرایی اغلب تو بازی‌هایی که بر اساس یه روایت پیش می‌رون استفاده می‌شه. مکانیزم بردگیم داستان‌سرایی درواقع بیان شدن داستان بازی از طریق سرنخ‌هاییه که بازیکنا تو روند بازی به دست می‌آرن. واسه نمونه تو بازی باشگاه کارآگاهان (Detective Club) از همین استراتژی استفاده می‌شه.

19-مکانیزم Campaign/Battle Card Driven بوردگیم

این مکانیزم به معنی لشگرکشیدن و انجام بازی جنگی، اون هم بر اساس کارت‌های بازیه. این مکانیزم بیشتر واسه اجرای انواع بازی‌های جنگی کارتی استفاده می‌شه.

از بین بازی‌هایی که این مکانیزم توشون استفاده شده، بردگیم پناهگاه تاریکی  (Gloomhaven)یکی از بهترین‌هاست که اتفاقاً طرفدارهای زیادی هم داره.

20-مکانیزم بازی رومیزی Route Building

کاربرد این مکانیزم بردگیم، ایجاد یه شرایطی واسه ساختن مسیر مشخص و مفید تو بازی‌هاست. درواقع بازیکنا باید تو محل‌های مختلف، مسیرهای مناسبی بسازن. این موضوع باعث می‌شه اون‌ها بتونن امتیازهای لازم رو کسب کنن. مثلاً تو بردگیم جذاب شبکه برق (Power Grid) بازیکنا باید تلاش کنن مسیر مناسبی واسه خطوط انتقال برق پیدا کنن.

جمع‌بندی در مورد انواع مکانیزم های بردگیم و تاثیر آنها بر هیجان بازی

مکانیزم بردگیم رو شاید بتونیم از تاثیرگذارترین ویژگی‌های یک بازی رومیزی بدونیم. چرا که بازی بر مدار اون می‌چرخه و جو بازی رو تعیین می‌کنه. نوع مکانیزم می‌تونه تعیین کنه که یه بازی:

• چه میزان هیجانی و اکشن، یا فکری و نیازمند تمرکز باشه.
• چه مدت زمانی طول بکشه.
• مناسب چه سنی باشه.
• و …

با شناخت مکانیزم‌ها و روند انجام بازی‌ها، بهترین و سرگرم‌کننده‌ترین بازی‌های رومیزی رو واسه جمع‌های خانوادگی و دوستانه انتخاب و خریداری کنین.